Een taal erbij voor kinderen én volwassenen in een scheiding

Een taal erbij voor kinderen én volwassenen in een scheiding

Bij een scheiding komt veel kijken. Emoties, misverstanden, oude patronen. En hoe verwoord je als kind of volwassene wat je voelt? Soms lukt dat gewoon niet. Bij Sociale Teams Helmond zetten sociaal werkers daarom een bijzondere methode in: 'Een taal erbij'. Deze visuele en systemische werkvorm helpt om gevoelens zichtbaar te maken – voor jezelf en voor de ander.

Van spel naar inzicht
Mariëlle, sociaal werker Jeugd en Gezin bij Sociale Teams Helmond, merkt dat kinderen vaak niet goed kunnen uitleggen wat er in hen omgaat. "Soms vinden ze het lastig om onder woorden te brengen hoe ze een scheiding ervaren. Dan gebruik ik spelmateriaal om hun beleving zichtbaar te maken."

Kinderen kiezen uit poppetjes, huisjes, symbolen, muren en touwen. Ze bouwen een beeld van hun situatie. "Waar wonen papa en mama? Wie voelt zich verbonden met wie? Wat zou je veranderen als je kon toveren?" vertelt Mariëlle. "Zo ontstaat er een spelbeeld dat uitnodigt tot vragen. Ouders zien via de ogen van hun kind wat er speelt. Dat maakt veel los."

Vanuit het kind, zonder oordeel
Het beeld dat ontstaat, is geen waarheid maar een momentopname van hoe het kind de situatie ervaart. "Juist dat maakt het zo krachtig," legt Mariëlle uit. "Ik vraag altijd of ik mag delen wat het kind heeft neergezet. Ouders krijgen inzicht zonder dat hun kind alles hoeft te zeggen."
De methodiek helpt niet alleen het kind, maar ook ouders. Soms leidt het tot een open gesprek, soms tot een eerste stap richting rust. "Het spel maakt het verschil: het geeft kinderen een stem, zonder dat ze die eerst hoeven te vinden."

Dezelfde taal, andere doelgroep
Ook bij volwassenen werkt de methode krachtig. Roel en Ronald, beiden sociaal werker volwassenen, passen 'Een taal erbij' toe binnen de groepsaanpak Mpowerment. Deze is speciaal bedoeld voor mannen die na een scheiding vastlopen in het contact met hun kinderen, ex-partner of zichzelf.

"Veel mannen blijven in hun hoofd," vertelt Ronald. "Ze denken rationeel, willen oplossingen. Maar echte verandering begint bij gevoel. En dat maak je zichtbaar met deze methode."

Van ratio naar gevoel
De groep begint met kennismaken, en al snel volgt de oefening: hoe zag jouw gezin van herkomst eruit? Wie stond waar, wie voelde veilig? Roel legt uit: "Met poppetjes, symbolen en touw zet je je gezin neer. Dan stel je vragen: wie beschermde jou vroeger? Wie doet dat nu voor jouw kind? Zo ontdek je patronen."

De methode, die zijn oorsprong kent in familieopstellingen, helpt deelnemers te zien wat eerder verborgen bleef. "Je ziet letterlijk de afstand of verbondenheid," vult Ronald aan. "En soms wordt het pijnlijk duidelijk: iemand roept dat hij een goede vader is, maar in de opstelling staat hij mijlenver van zijn kinderen."

Confronterend, maar veilig
Dat zijn heftige momenten. Toch voelt het veilig, juist omdat het in een groep gebeurt. "Mannen herkennen zich in elkaars verhaal," zegt Roel. "Ze beseffen: ik ben niet de enige. En ze helpen elkaar. Soms zeggen ze dingen die wij als sociaal werkers niet kunnen zeggen."
De kracht zit ook in het beeld. Ronald: "Praat je alleen, dan blijf je in je hoofd. Zet je het neer, dan voel je wat er speelt."

Stap voor stap vooruit
De methode is geen doel op zich, maar een startpunt. Elke bijeenkomst eindigt met een kleine stap richting verandering. "Het is oplossingsgericht," zegt Roel. "We gaan van inzicht naar actie. En dat geeft mannen het gevoel dat ze weer regie hebben."
Sommige deelnemers zijn na acht bijeenkomsten zichtbaar veranderd. "Ze hebben meer rust, beter contact met hun kinderen, soms zelfs een nieuwe relatie. Maar vooral: ze voelen zich gezien en gehoord."

Een gedeelde taal
'Een taal erbij' is geen praatmethode. Het is een taal van beelden, symbolen en gevoel. Een taal die werkt voor kinderen én volwassenen. En een taal die helpt om weer verbinding te maken.
Roel verwoordt het mooi: "Je bent geen automaat. Je kunt leren anders te kijken en te handelen. Deze methode geeft ruimte om dat te ontdekken."

En Mariëlle sluit af: "Het mooiste? De regie ligt bij de ander. Bij het kind, of bij de ouder. Wij helpen alleen om het zichtbaar te maken."

Want soms zeggen beelden meer dan woorden.


Publicatiedatum: 09 september 2025